مهار بيابان‌زايي

    یکشنبه ی گذشته، بهناز محرم‌زاده و علی عظیمی - آن زوج اوج نشین -  به دفتر کارم در مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور آمدند تا مراتب سپاس‌شان را از خوانندگان عزیز و دریادل این تارنما اعلام کرده و بگویند که منتظر دیدارشان هستند ...

    کارون، روزگاری پرآب‌ترین، باکیفیت‌ترین و یگانه رودخانه‌ی ایران بود که قابلیت کشتیرانی داشت. اصلاً کارون در روزگاری نه‌چندان دور، گل بارون بود ... لب کارون را که یادتان هست! نیست؟
    اینک اما چندسالی است که کارون نفسش به شماره افتاده و بدتر از آن، این که فقط این سدهای پرشمار بالادست و تونل‌های عظیم انتقال آب نیست که روزگار کارون را به خاک سیاه نشانده است؛ چرا که پساب‌های آلوده‌ی صنعتی، کشاورزی و شهری و روستایی را نیز باید به دلایل این نفس‌تنگی افزود ... به نحوی که بخش‌هایی از کارون سیمای بیابانی پیدا کرده و بخش‌های دیگرش اینگونه تغییر رنگ داده و از بوی تعفن نمی‌شود به آن نزدیک شد ...

    هميشه با خود مي‌گويم: چگونه آدم‌هايي حاضرند با سوزاندن شاخ گاو و يا فروكردن نيزه و شمشير در بدن اين حيوان و يا رها كردنش در ميان مردم هيجان‌زده به صورتي جانكاه و تدريجي شاهد قتل فجيع يكي از مفيدترين و بي‌آزارترين پستانداران روي زمين باشند؟

    و البته هرگز به جوابي قانع كننده نرسيدم ...

    تأکید بیش از حد بر مدیریت سازه‌ای، غره شدن بر توانایی‌های دانش مهندسی و عدم اعتنا به قوانین طبیعی در شمار مهم‌ترین دلایلی است که می‌توان برای افزایش ناپایداری کره‌ی زمین ذکر کرد. در این میان، شوربختانه باید بپذیریم که کشور عزیز ما نیز از این عقوبت مصون نبوده و دارای یکی از پرشتاب‌ترین روندهای پس‌رفت در حوزه محیط زیست در بین کشورهای جهان است. اما ایران در این مصیبت تنها نیست؛ مصیبتی که سبب شده تا حیات با شتابی دمادم افزاینده از طبیعت ایران عقب‌نشینی کند …

    یکی دیگر از سخنرانان در گفتگوی رو در رو با شهردار تهران، دکتر یوسف حجت، دانشیار دانشگاه تربیت مدرس و معاون پیشین سازمان حفاظت محیط زیست در حوزه انسانی بودند.

    دنیای شگفت انگیزی دارند زنبورها و آدم‌ها! ندارند؟ یکی را نگه می‌دارند و پرورش می‌دهند تا از شیرینی‌اش بهره برند و دیگری را برای این که روی شیرینی می‌پرد با روزنامه‌ای لوله شده می‌کشند و نابود می‌کنند! برای یکی کندو می‌سازند و جلوی کندویش قندآب می‌گذارند تا دور نپرد، امّا آشیان دومی را که دور می‌پرد و بر اثر پریدن از این گل به روی گل دیگر، گرده افشانی می‌کند، اگر نزدیک باشد ویران می‌کنند و ویران کردن لانه‌اش را بچه ها جشن می‌گیرند و بزرگترها هم تماشا می‌کنند و می‌خندند! چرا؟

    در ادامه‌ی چهار یادداشت گذشته که به روایت مهم‌ترین فرازهای گفتگوی رو در روی برخی از فعالان و نخبگان محیط زیست  با شهردار تهران پرداخته شد، اینک می‌خواهم سخنان دکتر جلال‌ الدین شایگان را انتشار دهم، استاد دانشگاه صنعتی شریف و رییس شاخه‌ی محیط زیست فرهنگستان علوم ایران؛ سخنانی که بخش‌هایی از آن بسیار بحث‌برانگیز و مهم ارزیابی شد ...